SEPSIS informatie voor professionals
Wat is SEPSIS?
SEPSIS is een ernstige reactie van het lichaam op een infectie, die kan leiden tot orgaanfalen en sterfte. Patiënten met SEPSIS zijn ernstig ziek. Elke 3,5 seconde sterft wereldwijd één persoon aan SEPSIS.
Zo herken je SEPSIS
1. Tekenen SEPSIS (zie ook SOS)
• Zieke patiënt
• Zuurstofsaturatie < 90%
• Systolische bloeddruk ≤ 100 mmHg
• Gemarmerde huid
• Plotselinge verwardheid en/ of verandering bewustzijn
2. qSOFA criteria (2 of meer)
• Ademfrequentie ≥ 22/min
• Systolische bloeddruk ≤ 100 mmHg
• Veranderd bewustzijn (EMV < 15)
3. SIRS criteria (2 of meer)
• Ademfrequentie > 20 ademhalingen per minuut
• Hartfrequentie > 90 hartslagen per minuut
• Temperatuur < 36°C of > 38°C
• Leucocyten<4 of > 12 óf >10% staven
Wat te doen als u aan SEPSIS denkt?
Ga de SEPSIS criteria na en selecteer de patiënten met uw vermoeden op SEPSIS voor doorverwijzing naar het ziekenhuis of behandel snel.
Stuur een mail naar [email protected] als u een of meerdere zakkaartjes SEPSIS voor HAP/RAV wilt ontvangen.
En/of als u een of meerdere zakkaartjes SEPSIS voor SEH wilt ontvangen.
Waarom is snelheid geboden?
Hoe eerder de infectie onder controle komt, hoe beter de prognose is.
Draag uw vermoeden over de diagnose SEPSIS over.
Als u de diagnose SEPSIS overdraagt aan de volgende schakel in de acute zorgketen, dan verbetert de zorg en krijgt de patiënt eerder de behandeling die hij of zij nodig heeft. Uw goede overdracht scheelt heel veel tijd, en verbetert de prognose.
Noem het beestje bij de naam, send out an SOS, noem het SEPSIS!
Zo behandel je SEPSIS
RAV/ambulance
• Zuurstof geven (streefsaturatie 94% tot 98%)
• 2x (minimaal 1) venflon
• Minimaal 500 ml Ringerlactaat of meer indien systolische bloeddruk ≤ 100 mmHg
SEH/ziekenhuis
- Meet een lactaat, herhaal de meting als de eerste waarde > 2 mmol/L is
- Neem bloedkweken af voor start van antibiotica
- Dien breedspectrum antibiotica toe
- Dien infuusvloeistof (kristalloïden) toe (30 ml/kg) bij hypotensie of als het lactaat≥ 4 mmol/L is
- Start vasopressoren als de hypotensie persisteert na/tijdens toediening van de infuusvloeistof) (streef MAP ≥ 65 mm Hg)
Relevante websites en literatuur:
Surviving SEPSIS campaign
http://www.survivingSEPSIS.org/Bundles/Pages/default.aspx
http://www.survivingSEPSIS.org/Pages/default.aspx
Resultaten surviving SEPSIS campaign in Nederland
http://www.njmonline.nl/njm/journals/issue126.pdf#page=38
Resultaten surviving SEPSIS campaign elders
https://link.springer.com/article/10.1007/s00134-009-1738-3
Antibiotica beleid bij SEPSIS
https://www.vmszorg.nl/praktijkvoorbeelden-en-tools/swab-richtlijn-SEPSIS/
Het acute boekje
https://www.hetacuteboekje.nl/hoofdstuk/algemene_infectieziekten/SEPSIS.html
SEPSIS richtlijn NVSHA (SEH artsen)– prehospitaal en SEH
https://www.nvsha.nl/files/11/Richtlijn_SEPSIS_-_definitief.pdf
SEPSIS op de intensive care
https://www.stichting-nice.nl/doc/NICE-magazine-2015.pdf
SEPSIS/VMS thema
https://www.vmszorg.nl/vms-veiligheidsprogramma/10-themas/
Landelijk Protocol Ambulancezorg Nederland, versie 8.1
https://www.ambulancezorg.nl/themas/kwaliteit-van-zorg/protocollen-en-richtlijnen/landelijk-protocol-ambulancezorg
Resultaten Phantasistrial – effect van antibiotica toediening in de ambulance (grote Nederlandse studie) (Alam ea)https://www.researchgate.net/profile/Thecla_Hekker/publication/321367697_Prehospital_antibiotics_in_the_ambulance_for_SEPSIS_A_multicentre_open_label_randomised_trial/links/5c17576da6fdcc494ffa2ee0/Prehospital-antibiotics-in-the-ambulance-for-SEPSIS-A-multicentre-open-label-randomised-trial.pdf
Sepsis herkenning door de verpleegkundige
https://www.sepsis-en-daarna.nl/wp-content/uploads/2016/08/Artikel-Sepsis-Dannique-Bordes.pdf
Sepsis herkenning door de huisarts (Loots ea)
https://link.springer.com/article/10.1007/s12445-017-0243-0
Sepsis en de huisarts (Op één lijn –vakgroep huisartsgeneeskunde Maastricht; blz 12 en 13)
https://onlinetouch.nl/huisartsgeneeskundemaastricht/op-een-lijn-64?#/12
Leuke film voor professionals
https://www.youtube.com/watch?v=2WPnP1YBCD8
Toegevoegde waarde van de ambulance bij de behandeling van SEPSIS
Arriving by Emergency Medical Services Improves Time to Treatment Endpoints for Patients With Severe SEPSIS or Septic Shock (Band ea)
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1553-2712.2011.01145.x
Draag uw vermoeden over de diagnose SEPSIS over!
Als u de diagnose SEPSIS overdraagt aan de volgende schakel in de acute zorgketen, dan verbetert de zorg en krijgt de patiënt eerder de behandeling die hij of zij nodig heeft.
Uw goede overdracht scheelt heel veel tijd, en verbetert de prognose.