Transmurale richtlijn MRSA

MRSA werkgroep

Door de MRSA werkgroep is een regionaal MRSA protocol afgerond. Hieronder zijn de verschillende protocollen beschikbaar. De DI van GGD Zuid Limburg zal jaarlijks de regionale richtlijn MRSA updaten en aanstaande SRI richtlijnen verwerken.

Deze richtlijnen zijn adviserend en hebben geen verplicht karakter.

MRSA is een bacterie. De afkorting staat voor Meticilline Resistente Stapylococcus aureus. De ‘gewone’ Staphylococcus aureus komt bij een groot deel van de Nederlandse bevolking voor, zonder klachten te veroorzaken. Het verschil tussen de gewone staphylococcus aureus en de MRSA-bacterie is dat de MRSA niet reageert op het antibioticum meticilline.

Dragerschap en infecties

MRSA kan voorkomen op de huid en in de neus, en soms ook in de keel of darmen, zonder dat klachten te veroorzaken. Als er MRSA op het lichaam wordt gevonden, zonder dat de persoon daar ziek van is, noemen we dat dragerschap of kolonisatie.

We spreken van infectie als iemand klachten krijgt of ziek wordt van de MRSA. Infecties met MRSA komen veel minder vaak voor dan dragerschap. Meestal betreffen het huidinfecties, zoals bijvoorbeeld krentenbaard of steenpuisten. Infecties van de bloedbaan, bot of longen zijn erg zeldzaam.

Behandeling

Het doel van de behandeling is het beëindigen van het MRSA dragerschap, de zogenaamde eradicatie-behandeling. Niet iedereen met MRSA dragerschap hoeft behandeld te worden. Dit is een beslissing die u samen met uw arts maakt. Hierbij spelen meerdere factoren een rol. Hoe groot is het risico op een infectie met de MRSA bacterie? Ondervindt uw werk (bijvoorbeeld in de zorg) hinder van het dragerschap? Maar ook de kans dat behandeling succesvol zal zijn en de te verwachten bijwerkingen spelen een rol.

Gecompliceerd versus ongecompliceerd dragerschap

In de behandelkeuze wordt onderscheid gemaakt tussen ongecompliceerd dragerschap en gecompliceerd dragerschap. Dit is onder andere afhankelijk van de plek waar de MRSA gekweekt is en of er eerder behandeld is.

Ongecompliceerd dragerschap: De behandeling bestaat uit 5 dagen waarbij de huid en haren dagelijks gewassen moeten worden met een speciale zeep. Men krijgt een antibiotische zalf voor de neus. Dagelijks moeten er schone kleren, ondergoed en pyjama’s aangedaan worden en op bepaalde dagen moet het beddengoed verschoont worden.
Gecompliceerd dragerschap: Naast de behandeling als bij ongecompliceerd dragerschap wordt er nog een kuur antibioticatabletten aan toegevoegd. De keuze van de antibiotica is afhankelijk van de gevoeligheden van de MRSA en van eventuele allergieën die u heeft.

Controle na behandeling

Na de behandeling wordt gecontroleerd of de MRSA echt verdwenen is. Hiertoe worden drie uitstrijken afgenomen, telkens met een tussenpoos van tenminste een week. Pas na de derde negatieve set kweken mogen we zeggen dat de behandeling succesvol is geweest. Tot die tijd wordt u als MRSA-drager beschouwd, en gelden de bij behorende voorzorgsmaatregelen.

Veelgestelde vragen

Waar heb ik mijn MRSA opgelopen?
Vaak komen we er niet meer achter waar iemand de MRSA heeft opgelopen. Gelukkig heeft dit geen consequenties voor de behandeling. MRSA komt met name voor in buitenlandse ziekenhuizen en in Nederland bij vee (varkens en koeien). Als u opgenomen bent geweest in een buitenlands ziekenhuis of als u werkt met levend vee heeft u dus een verhoogd risico.
Hoe wordt MRSA overgedragen?
MRSA wordt met name overgedragen via lichaamscontact, via niezen of via de handen. In mindere mate wordt MRSA overgedragen door huidschilfers die nog in ruimtes aanwezig zijn of bijvoorbeeld via beddengoed.
Mag ik als MRSA-drager thuis bezoek ontvangen?
Ja, u mag gewoon bezoek ontvangen. Het is wel verstandig om aan hen te vragen bij vertrek de handen te wassen. Voorzichtigheid is geboden bij mensen die ernstig ziek zijn, wonden of huidafwijkingen hebben (zoals psoriasis of eczeem), of recent geopereerd zijn. Dat is omdat zij meer kans hebben om de MRSA bacterie op te lopen en er een infectie van te krijgen. Overleg daarom met uw arts als u iemand die ziek is wilt bezoeken of thuis wilt ontvangen.
Is MRSA tijdens de zwangerschap gevaarlijk en hebben zwangeren meer kans om besmet te worden?
Nee. Zwangeren hebben niet meer risico op MRSA dragerschap en het geeft geen risico voor het ongeboren kind.
Is al het wassen en verschonen wel nodig als ik toch ook antibiotica krijg?
Ja, ook als er behandeld wordt met antibiotica, zijn de algemene maatregelen uit box 1 van groot belang om de kans op eradiatie zo groot mogelijk te maken.
Ik krijg een droge huid van de chloorhexidine zeep, wat kan ik doen?
De droge huid is tijdelijk en zal na de behandeling weer herstellen. U hoeft hier niets aan te doen. Als u echter uitslag krijgt kan dit duiden op een overgevoeligheidsreactie en dient u contact op te nemen met uw arts.
Mag ik gewoon naar mijn werk als MRSA-drager?
U mag gewoon naar uw werk en kinderen mogen naar school, u hoeft het daar niet te melden. Als u werkt in de zorg (ziekenhuizen, verpleeghuizen en dergelijke) gelden andere regels en kunt u het beste contact opnemen met uw bedrijfsarts. Indien uw partner werkt in de zorg geldt daarvoor hetzelfde. Kinderen met MRSA dragerschap mogen naar school. Als er echter een infectie is, zoals MRSA-krentenbaard, moet deze eerst 24 uur met antibiotica behandeld worden.
Mag ik naar de tandarts?
Ja, u mag naar de tandarts. Het is wel goed om uw tandarts van te voren op de hoogte te stellen, zodat hij/zij de schoonmaak van de kamer en apparatuur kan organiseren. Hetzelfde geldt voor alle overige zorgverleners en instellingen die u eventueel ook bezoekt tijdens de periode waarin u nog behandeld wordt vanwege MRSA.